Ο γυναικείος μαστός, όργανο θηλυκότητας και κάλλους, αποτελεί σημαντικό στοιχείο της αρμονίας του σώματος, αλλά και του συνόλου της προσωπικότητας.
Το σχήμα, το μέγεθος αλλά και η συμμετρία των μαστών μιας γυναίκας, έχουν σημαντικότατες συνέπειες στην ψυχική της υγεία και την ποιότητα της ζωής της. Η επίδραση που ασκεί η απώλεια του μαστού στην ίδια τη γυναίκα, είναι ανάλογα μεγάλη με τη έννοια που συμβολίζει, ως όργανο.
Η Επανορθωτική Χειρουργική του μαστού, αποτελεί μέρος του θεραπευτικού πρωτοκόλλου αντιμετώπισης του καρκίνου του μαστού, με τεράστια εξέλιξη την τελευταία 30ετία.
Για την αποκατάσταση του μαστού μετά από μαστεκτομή, υπάρχουν δυο (2) επιλογές:
- η άμεση αποκατάσταση
- η αποκατάσταση σε δεύτερο χρόνο (απώτερη)
Η κάθε επιλογή, εξατομικεύεται, με βάση τα στοιχεία που έχουν προκύψει από τον κλινικό και εργαστηριακό έλεγχο της ασθενούς και προσαρμόζεται ανάλογα με την συμπληρωματική θεραπευτική αγωγή που έχει σχεδιαστεί.
Η άμεση αποκατάσταση, γίνεται στον ίδιο χειρουργικό χρόνο με τη μαστεκτομή και συμβάλλει σημαντικά στη μείωση της ψυχολογικής επιβάρυνσης, αφού η γυναίκα γνωρίζει, ότι ταυτόχρονα με την απώλεια του μαστού της, ξεκινά η προσπάθεια ανάπλασης του.
Επιπλέον, η άμεση αποκατάσταση έχει σημαντικά καλύτερα αισθητικά αποτελέσματα σε σχέση με την απώτερη και το πλεονέκτημα της αποφυγής μιας ακόμη επέμβασης, μελλοντικά.
Παλαιότερα επικρατούσε η αντίληψη, ότι θα πρέπει να περάσουν μέχρι και 2 χρόνια από τη μαστεκτομή, για να πραγματοποιηθεί η επέμβαση της αποκατάστασης του μαστού.
Σήμερα, είναι επιστημονικά αποδεκτό, ότι δεν υπάρχει κανένας λόγος για χρονικό περιορισμό της αποκατάστασης του μαστού, πέραν από τη γενική υγεία της γυναίκας και την κατάσταση των ιστών της.
Η ακτινοθεραπεία, αποτελεί αντένδειξη για την άμεση αποκατάσταση, δεδομένου ότι, μειώνει σε σημαντικό βαθμό την ποιότητα της. Η ανάπλαση του μαστού μπορεί κάλλιστα να πραγματοποιηθεί σε δεύτερο χρόνο, δηλαδή 6-12 μήνες αργότερα (απώτερη αποκατάσταση).
Εάν έχει προγραμματισθεί χημειοθεραπεία προεγχειρητικά, για τη μείωση των διαστάσεων του όγκου, τότε η αποκατάσταση του μαστού διενεργείται μετά την ολοκλήρωσή της και αφού τα στοιχεία του αίματος επανέλθουν στα φυσιολογικά επίπεδα.
Οι μέθοδοι αποκατάστασης του μαστού είναι:
- με τη χρήση ενθεμάτων ( προθέσεων ) σιλικόνης σε ένα ή δυο στάδια
- με τη χρήση αυτόλογων ιστών, δηλ. ιστών από το σώμα της ασθενούς
Η επιλογή της μεθόδου βασίζεται στην αξιολόγηση σειράς παραμέτρων, όπως η ηλικία, ο σωματότυπος, η γενική κατάσταση της υγείας τής ασθενούς αλλά και η κατάσταση των ιστών της, τα στοιχεία του όγκου, το προσωπικό και οικογενειακό ιστορικό, η ανάγκη άλλων θεραπειών ή ιστορικό τέτοιων θεραπειών στο παρελθόν κ.α.
Η κάθε μέθοδος έχει συγκεκριμένες ενδείξεις, διαφορετικούς χειρουργικούς χρόνους, διαφορετικό χρόνο ανάρρωσης και πιθανόν διαφορετικά αποτελέσματα, ως προς την προβολή και το σχήμα του μαστού. Οι προσδοκίες των ασθενών πρέπει να είναι ρεαλιστικές.
Τα τελευταία χρόνια, συμπληρωματικά, εάν κριθεί απαραίτητο για την βελτίωση του τελικού αισθητικού αποτελέσματος, χρησιμοποιείται η μεταμόσχευση λίπους, το οποίο λαμβάνεται με λιποαναρρόφηση από άλλες περιοχές του σώματος και μετά την απαραίτητη επεξεργασία, εμφυτεύεται στο μαστό.
Ο στόχος της αποκατάστασης του μαστού, σε γυναίκα με καρκίνο του μαστού, είναι πάντοτε η βελτίωση της ποιότητας ζωής της , δηλαδή το «ευ ζην».